نگاهی به تئوری های اقتصاد خرد

منظور از تئوري پيش بيني كردن و تشريح نمودن است . تئوري عبارت است از فرضيه اي كه با موفقيت آزمون شده باشد . فرضيه را از طريق تطبيق نمودن مفروضات آن با واقعيت نمي آزمايند‍‍‍‍‍‌‌‌‍‍، بلكه آن را به وسيله توانايي اش در تبيين وپيش بيني دقيق و نيز نشان دادن اين كه نتيجه منطقاً و مستقيماً از مفروضات حاصل شده است، آزمون مي نمايند .
مشكل كميابي
واژه كميابي مترادف اصطلاح محدوديت و اقتصادي بودن مي باشد و مفهوم مخالف آن نامحدود و رايگان بودن را مي رساند . كميابي مشكل اصلي هر جامعه اي به حساب مي آيد .
وظيفه تئوري اقتصاد خرد
تئوري اقتصاد خرد يا تئوري قيمت ها به بررسي رفتار اقتصادي فرد فرد واحدهاي تصميم گيرنده انفرادي ، از قبيل مصرف كنندگان، صاحبان منابع و بنگاه هاي تجاري كه در يك اقتصاد مبتني بر آزادي بنگاه فعاليت دارند، مي پردازد.
بازارها، توابع وتعادل
بازار به محل يا موقعيتي اطلاق مي شود كه در آن خريداران و فروشندگان، به خريد يا فروش كالاها و خدمات ومنابع اقدام مي نمايند . براي هر كالا يا منبعي كه خريد و فروش مي شود، در اقتصاد، بازاري وجود دارد.
يك تابع، رابطه ميان دو يا چند متغير را نشان مي دهد.تابع، چگونگي وابستگي، مقدار يك متغير به نام متغير (وابسته) را به يك يا چند متغير ديگركه (به نام متغيرمستقل) موسوم هستند بيان داشته و چگونگي تعيين مقدار وابسته را به وسيله مشخص نمودن مقدار متغير يا متغيرهاي مستقل نشان مي دهد.
تعادل به وضعيتي از بازار اطلاق مي شود كه پس از نيل به آن، وضعيت مزبور، تمايل به ثبات وپايداري داشته باشد. تعادل نتيجه توازن نيروهاي بازار است.
تجزيه و تحليل به روش مقايسه اي ايستا و پويا
روش مقايسه اي ايستا به بررسي و مقايسه دو يا چند وضعيت تعادلي بدون توجه به دوره انتقال و فرآيند تعديل در اين وضعيت ها مي پردازد.
از طرف ديگر تجزيه و تحليل به روش پويا به بررسي مسير زماني و خود فرآيند تعديل توجه دارد.
تجزيه وتحليل تعادل جزئي و تعادل عمومي
تجزيه و تحليل تعادل جزئي به بررسي رفتار و كردار واحدهاي انفرادي تصميم گيرنده و نحوه عملكرد بازارها به صورت انفرادي و مجزاي از يكديگر مي پردازد.در صورتي كه تجزيه و تحليل تعادل عمومي به بررسي همزمان رفتار تمامي واحدهاي تصميم گيرنده انفرادي و كليه بازارهاي انفرادي مي پردازد.
اقتصاد ثباتي و اقتصاد دستوري
اقتصاد ثباتي به بررسي و مطالعه آنچه هست ويا به چگونگي حل و فصل مسائل اقتصادي جامعه در عمل مي پردازد.
اقتصاد دستوري، از طرف ديگر، به بررسي و مطالعه آنچه بايد باشد و يا اينكه به چه نحو مشكلات اقتصادي مبتلا به هر جامعه بايد حل شود، مي پردازد.
نگاهي گذرا به موضوعات تقاضا، عرضه و تعادل
تقاضاي فرد براي يك كالا
مقدار كالايي كه يك فرد مايل به خريد آن در طي يك دوره زماني معين مي باشد، تابعي است از، قيمت آن كالا ، قيمت ساير كالاها، درآمد پولي و سليقه شخصي خريدار. با تغيير قيمت كالا، در حالي كه درآمد اسمي يا پولي فرد، سليقه او و قيمت ساير كالاها ثابت بمانند(يعني به فرض ثابت ماندن ساير شرايط)، مي توان جدول تقاضاي آن فرد را ارائه نمود. نموداري كه نمايشگر جدول تقاضاي فرد باشد را منحني تقاضاي آن شخص مي نامند.
قانون منفي بودن شيب تقاضا
با كاهش قيمت كالا ، مقداري كه از آن كالا توسط فرد تقاضا مي شود، افزايش مي يابد. اين رابطه معكوس بين قيمت و مقدار در شيب منحني تقاضا منعكس مي باشد. به جز موارد بسيار نادر منحني تقاضا، همواره شيبي نزولي دارد و اين گوياي اين مطلب است كه با كاهش قيمت يك كالا، مقدار بيشتري از آن كالا خريداري مي گردد. از اين مطلب معمولاً به عنوان قاعده يا قانون شيب منفي منحني تقاضا ياد مي شود.
انتقال منحني تقاضاي فردي
هر گاه يك يا چند عاملي كه ثابت فرض مي شوند ، تغيير نمايند، كل منحني تقاضا انتقال يافته و تغيير مكان مي يابد. اين پديده را تغيير تقاضا گويند كه نبايد آن را با تغيير در مقدار كالاي تقاضا شده اشتباه كرد، چرا كه مورد اخير، حركت در طول يا در امتداد يك منحني تقاضا را بيان مي كند نه انتقال از يك منحني تقاضا به منحني تقاضاي ديگر.
تقاضاي بازار براي يك كالا
تقاضاي بازار يا تقاضاي كل براي يك كالا، به مقادير مختلف آن كالا كه در يك دوره زماني، به قيمت هاي مختلف، توسط كليه افراد در بازار تقاضا مي شود اطلاق مي گردد. بنابراين تقاضاي بازار براي يك كالا، علاوه بر اينكه به تمام عواملي كه تعيين كننده تقاضاي فردي مي باشد وابسته است، به تعداد خريداران آن كالا در بازار نيز بستگي دارد. از نظر هندسي منحني تقاضاي بازار براي يك كالا از جمع افقي تمام منحني هاي تقاضاي افراد براي آن كالا به دست مي آيد.
عرضه كالا توسط توليد كننده انفرادي
مقدار كالايي كه يك توليد كننده، حاضر به فروش آن، در طي يك مدت زمان معين مي باشد، تابعي است از (بستگي دارد به) قيمت و هزينه هاي توليد آن كالا.
براي به دست آوردن جدول عرضه يك توليدكننده، و سپس رسم منحني مربوطه، بايستي عوامل معيني را كه در هزينه هاي توليد موثرند ثابت فرض نمود (يعني فرض ثابت ماندن ساير شرايط را رعايت كرد). اين عوامل عبارتند از : تكنولوژي و قيمت نهاده هاي ضروري براي توليد يك كالا. علاوه بر اين در مورد محصولات كشاورزي بايد آب و هوا وساير شرايط جوي نيز ثابت فرض شوند. با فرض ثابت ماندن تمامي عوامل فوق و تغيير دادن قيمت كالا، آن گاه مي توانيم جدول عرضه توليد كننده و به تبع آن منحني عرضه وي را به دست آوریم.